Jaskinie morskie pełne plastikowych śmieci. To zagrożenie dla mniszki śródziemnomorskiej

wczoraj, 08:29

Po raz kolejny okazuje się, że w stwierdzeniu, że ludzie zanieczyścili odpadami całą planetę, nie ma przesady. Naukowcy z Izraela i Cypru poinformowali, że znaleźli śmieci w każdej badanej jaskini morskiej. Uczeni przeprowadzili analizy w 23 jaskiniach u wybrzeży Cypru i znaleźli ponad 24 000 odpadków o łącznej masie 176 kg. Najpowszechniej występowały wśród nich tworzywa sztuczne, stanowiące 66% śmieci. Odkrycie nie tylko wskazuje na znaczne zanieczyszczenie kolejnego ekosystemu, ale jest też o tyle niepokojące, że jaskinie są schronieniem zagrożonej mniszki śródziemnomorskiej.



Solaria uszkadzają skórę znacznie bardziej niż słońce. Powodują 3-krotny wzrost ryzyka czerniaka

15 grudnia 2025, 11:20

Korzystanie z solariów jest powiązane z 3-krotnym wzrostem ryzyka rozwoju nowotworu skóry, czerniaka. Pomimo tego, że jest to wiedza powszechnie dostępna, wiele osób wciąż chodzi na solaria, a producenci łóżek do opalania i przemysł związany z solariami twierdzą, że stwarzane przez nie ryzyko nie jest większe, niż ryzyko naturalnego opalania się. Naukowcy z Northwestern University i University of California San Francisco opisali właśnie na łamach Science dokładny mechanizm działania solariów na skórę i wykazali, że na poziomie molekularnym solaria prowadzą do mutacji znacznie poważniejszych, niż promieniowanie słoneczne.


Tysiące lat temu mieszkaniec dzisiejszej Bułgarii przeżył atak lwa

9 grudnia 2025, 11:21

Lwy mieszkały na terenie dzisiejszej Bułgarii od epoki kamienia po epokę miedzi, chociaż ich szczątki rzadko spotyka się w kontekście archeologicznym. Jednak przynajmniej część z kości, które znaleziono na terenie osad epoki miedzi nosi ślady nacięć, co wskazuje, że ludzie czasami polowali na lwy, a zdobycz taka była ceniona przez społeczności osiadłe wzdłuż brzegów Morza Czarnego. Bułgarscy archeolodzy znaleźli ślady wskazujące, że nie tylko ludzie polowali na lwy, ale lwy atakowały ludzi.


Kot domowy trafił do Europy zaledwie 2000 lat temu. Przybył z Afryki nie z Bliskiego Wschodu

4 grudnia 2025, 10:24

Udomowione koty pojawiły się w Europie zaledwie 2000 lat temu, czytamy na łamach Science. Piszemy na nowo historię klasyczną. Kot domowy pojawił się w Europie nie dzięki pierwszym rolnikom z Bliskiego Wschodu, a za pośrednictwem późniejszych sieci handlowych na Morzu Śródziemnym, mówi Bea De Cupere z Belgijskiego Królewskiego Instytutu Nauk Naturalnych. Międzynarodowy zespół badawczy, na czele którego stali Marco De Martino i Claudio Ottoni z Uniwersytetu Rzymskiego Tor Vergata, stwierdził, że koty domowe przybyły do Europy z Afryki Północnej.


Dlaczego ptasia grypa jest tak niebezpieczna dla ludzi? To przez gen PB1

2 grudnia 2025, 10:14

Wirusy ptasiej grypy są szczególnie niebezpieczne dla ludzi, gdyż potrafią przetrwać i namnażać się w wyższych temperaturach niż wirus typowej ludzkiej grypy, informują naukowcy z University of Cambridge. Dlatego też niestraszna im gorączka, która jest jednym ze sposobów, w jaki organizm powstrzymuje wirusy przed powielaniem się. Badacze poinformowali na łamach Science o zidentyfikowaniu genu decydującego o wrażliwości wirusów na temperatury.


Wiemy, skąd pochodziła planeta, która zderzyła się z Ziemią i dzięki której powstał Księżyc

24 listopada 2025, 10:00

Około 4,5 miliarda lat temu, w młodą proto-Ziemię uderzyła Theia, planeta wielkości Marsa. To był niezwykle istotny moment w historii naszej planety. W wyniku zderzenia doszło do zmiany orbity Ziemi, a ze szczątków powstałych po zderzeniu uformował się Księżyc. Mógł on powstać w ciągu zaledwie kilku godzin. Theia zaś uległa całkowitemu zniszczeniu. Jej ślady pozostały jednak w Ziemi i Księżycu. Na łamach Science naukowcy w USA, Francji i Niemiec opisali właśnie prawdopodobny skład Thei, a co za tym idzie, jej prawdopodobne pochodzenie.


Naukowcy otworzyli drogę do uzyskania nowych gatunków roślin hodowlanych

21 listopada 2025, 10:16

Proces zapylania to jedna z wielkich tajemnic roślin. Zagadką jest, w jaki sposób podczas jednoczesnego uwalniania olbrzymich ilości pyłku przez dziesiątki gatunków, pojedyncza roślina decyduje, które ziarno pyłku zaakceptować, a które odrzucić. Do poznania tej tajemnicy przybliżają nas prace uczonych z University of Masschusetts Amherst i Uniwersytetu Rolniczego w Szantungu w Chinach.


W Fabryce Antymaterii atomy antywodoru powstają 8-krotnie szybciej niż dotychczas

19 listopada 2025, 18:15

Nowa technika chłodzenia w Fabryce Antymaterii w CERN-ie pozwala na 8-krotnie szybszą produkcję atomów antywodoru. Naukowcy z eksperymentu ALPHA poinformowali na łamach Nature, że obecnie są w stanie uzyskać ponad 15 000 atomów antywodoru w czasie krótszym niż 7 godzin. Jeszcze 10 lat temu uznano by to za science fiction, mówi rzecznik prasowy ALPHA Jeffrey Hangst. Dzięki łatwiejszemu dostępowi do większej liczby atomów antywodoru możemy badać antymaterię szybciej i bardziej szczegółowo.


Całowanie pojawiło się wiele milionów lat temu i przetrwało próbę czasu?

19 listopada 2025, 12:57

Całowanie występuje u wielu gatunków zwierząt, ale z ewolucyjnego punktu widzenia to zagadka. Niesie ze sobą ryzyko transmisji chorób, a nie daje oczywistych korzyści. W wielu ludzkich kulturach ma ono znaczenie emocjonalne czy społeczne, ale nauka nie przywiązywała zbyt wielkiej wagi do ewolucyjnej historii tego gestu. Matilda Brindle (University of Oxford), Catherine F. Talbot (University College London) oraz Stuart West (Florida Institute of Technology), przeprowadzili pierwsze badania, w ramach których zrekonstruowali ewolucję pocałunku wykorzystując podejście międzygatunkowe i drzewo ewolucyjne naczelnych. Doszli do niezwykle interesujących wniosków.


Rodzina od pokoleń przechowywała starą książkę. Okazało się, że to unikatowy skarb

13 listopada 2025, 10:08

W pewnej rodzinie z okolic Bergen od pokoleń znajdowała się stara książka. Rodzinna tradycja mówiła, że pochodziła ona z klasztoru na zachodzie kraju. Niedawno jej członkowie postanowili przekazać ją do Narodowej Biblioteki Norwegii. Gdy konserwator Chiara Palandri po raz pierwszy ją zobaczyła, od razu zdała sobie sprawę, że ma do czynienia z czymś unikatowym. Jej uwagę przyciągnęła niezwykła oprawa. Nigdy nie widziałam niczego podobnego, mówi Palandri. Teraz muzeum wzywa na pomoc międzynarodowych ekspertów, a dotychczasowe badania sugerują, że to jedna z trzech najstarszych, a może najstarsza, zachowana norweska książka.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy